Υπολογιστές και Οραση. Μύθος και πραγματικότητα.

Πολλά έχουν γραφεί και ειπωθεί για τα computer και τις βλάβες που μπορεί να προκαλούν στα μάτια μας. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να πάρουμε μια καθαρή στάση απέναντι στο πρόβλημα αυτό και να καθορίσουμε τα προβλήματα που μπορούν να προκύψουν από τον παρατεταμένο χρόνο που βρισκόμαστε μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή μας.

Τι ΔΕΝ προκαλεί ο υπολογιστής μας;

Λόγω της μεγάλης απήχησης που έχουν τα computer στην εποχή που ζούμε, όχι μόνο στο γραφείο αλλά και στο σπίτι, έχει δημιουργηθεί η άποψη ότι οι υπολογιστές μας είναι μηχανήματα βλαβερά για τα μάτια μας. Πολλοί άνθρωποι καταφεύγουν στον οφθαλμίατρό τους, κάνοντας παράπονα για ενοχλήσεις και κούραση στα μάτια τους μετά από παρατεταμένη και συνεχή χρήση του υπολογιστή τους.

Θα πρέπει όμως, να γίνει κατανοητό ότι, πολλές έρευνες που έχουν γίνει στον τομέα αυτό, σε όλα τα προηγμένα κράτη, έδειξαν ότι τα video terminals δεν βλάπτουν μακροπρόθεσμα τα μάτια μας. Κι αυτό διότι αποδείχτηκε ότι τα video terminals εκπέμπουν πολύ λίγη ή καθόλου βλαβερή ακτινοβολία, όπως ακτίνες-Χ ή υπεριώδη ακτινοβολία. Επομένως, με απλά λόγια, τα μάτια μας δεν κινδυνεύουν μακροπρόθεσμα από την οθόνη του υπολογιστή μας.

Τι προκαλεί ο υπολογιστής μας;

Ωστόσο, πολλοί παραπονιούνται για ενοχλήσεις που έχουν στα μάτια τους μετά από πολλές ώρες μπροστά στο monitor. Τα μάτια μπορεί να είναι ελαφρά ερεθισμένα (δηλ. ελαφρώς κόκκινα), να υπάρχει η αίσθηση ξένου σώματος και βάρους στους βολβούς, να δακρύζουν ενώ η όραση να θολώνει. Ολα αυτά είναι συχνά φαινόμενα και απολύτως πραγματικά. Ας δούμε όμως τι συμβαίνει.

Η συνεχής προσείλωση στην οθόνη, μας κάνει να ανοιγοκλείνουμε αντανακλαστικά τα μάτια μας όλο και λιγότερο. Αυτό έχει ως συνέπεια το δακρυικό φίλμ, που καλύπτει τα μάτια μας να εξατμίζεται πιο εύκολα και να δημιουργείται μια κατάσταση ελαφράς ξηροφθαλμίας. Αυτό επιδεινώνεται αν το μικροκλίμα στο οποίο βρισκόμαστε δεν είναι καλό (ξηρασία περιβάλλοντος, air condition ή πολύ ζέστη, κακός φωτισμός). Τα συμπτώματα που ακολουθούν είναι τα παραπάνω που αναφέραμε.

Πολλές φορές έχουμε και πονοκεφάλους ή ζαλάδες. Αυτό οφείλεται στην στάση που παίρνουμε μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή μας. Μια συνεχής και σταθερή στάση, ειδικά αν ο κομπιούτερ βρίσκεται πιο ψηλά από το επίπεδο της κεφαλής μας, προκαλεί τάσεις στον αυχένα μας με συνέπεια να υπάρξουν μυοτασικές κεφαλαλγίες και ζαλάδες.

Επίσης, τα μάτια μας βρίσκονται σε μια διαρκή αλλαγή εστίας σε κοντινή απόσταση (στο πληκτρολόγιο, στην οθόνη, στα έγγραφά μας). Και αυτό το γεγονός κουράζει τους μυς των ματιών μας με αποτέλεσμα πονοκέφαλο, βάρος στους βολβούς, ζαλάδα.

Τι πρέπει να κάνετε

• Τηρείστε τον βασικό κανόνα 20-20-20. Κάθε 20 λεπτά, κάνουμε διάλειμμα για 20 δευτερόλεπτα κοιτώντας μακριά στα 20 μέτρα. 
• Κρατήστε μια απόσταση μπροστά από τον υπολογιστή γύρω στα 40 εκατοστά.
• Η οθόνη θα πρέπει να είναι ελαφρά στο ίδιο ή ελάχιστα πιο κάτω από το επίπεδο των ματιών μας.
• Εχεται τον σωστό φωτισμό και στη οθόνη και γύρω σας έτσι ώστε να να αποφεύγετε ενοχλητικές ανακλάσεις. Τα ειδικά φίλτρα δεν έχουν ιδιαίτερα αποτελέσματα παρά μόνο στην μείωση των ανακλάσεων.
• Χαλαρώστε το βλέμμα σας κοιτώντας μακριά μέσα από ένα παράθυρο για λίγα λεπτά. Ετσι ξεκουράζετε τους μύες που κάνουν εστίαση για κοντά.
• Εφόσον έχετε πονοκέφαλο, ένα ελαφρύ μασάζ στον αυχένα βοηθάει στον να χαλαρώσουν οι μυς της περιοχής.
• Αν αισθάνεστε σαν να έχεται άμμο στα μάτια σας, ρίξτε τους κρύο νερό ή χρησιμοποιείστε τεχνητά δάκρυα. Είναι αποτελεσματικά, ακίνδυνα και μπορείτε να τα χρησιμοποιείτε όσες φορές θέλετε.
• Χρησιμοποιήστε μόνο τα γυαλιά που σας έδωσε ο οφθαλμίατρός σας και εφόσον υπάρχει συνταγή διόρθωσης. Υπάρχουν ειδικά γυαλιά για computers που έχουν ειδικές επιστρώσεις και φίλτρα για την μείωση των ανακλάσεων και 10% σκουρότητα για την αντιμετώπιση της φωτεινότητας της οθόνης. Προσφέρουν πιο ξεκούραστη όραση. Συμβουλευθείτε τον οφθαλμίατρό σας για τα γυαλιά αυτά ή για εκείνα με διόρθωση που πρέπει να χρησιμοποιείτε.
• Αν τα συμπτώματα εξακολουθούν να σας ενοχλούν, επισκεφθείτε τον οφθαλμίατρό σας, ο οποίος είναι και ο μόνος ο οποίος μπορεί να σας δώσει συμβουλές και ειδική θεραπεία αν χρειαστεί.

Συμπέρασμα

Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι, τα computers δεν είναι βλαβερά για τα μάτια μας. Ευθύνονται, ωστόσο, για κάποια συμπτώματα τα οποία όμως δεν προκαλούν μόνιμες βλάβες στα μάτια μας παρά μόνο ενοχλήσεις οι οποίες μπορούν να περιοριστούν αν ακολουθήσουμε τις συμβουλές των ειδικών.