Φακοί Επαφής
Οι φακοί επαφής είναι προθέσεις που έρχονται σε επαφή με τον κερατοειδή του ματιού, με σκοπό να αποφύγουμε να φοράμε γυαλιά για να διορθώσουμε μια διαθλαστική ανωμαλία. Η όρασή μας είναι καλύτερη από τα γυαλιά. Υπάρχουν πολλών ειδών φακοί επαφής αλλά μην ξεχνάτε ότι: η χορήγηση φακών επαφής είναι μια ιατρική πράξη που έχει ενδείξεις και αντενδείξεις ενώ η προσοχή μας πρέπει να είναι μέγιστη αφού μπορούν να αποβούν και επικίνδυνοι αν δεν τηρήσουμε κάποιους κανόνες.
Σε τι χρησιμεύουν οι φακοί επαφής. Πότε δίνονται και πότε όχι.
Οι φακοί επαφής αντικαθιστούν τα γυαλιά μας με σκοπό να διορθώσουν μια διαθλαστική ανωμαλία όπως η μυωπία, η υπερμετρωπία, ο αστιγματισμός ενώ τώρα υπάρχουν και πολυεστιακοί φακοί επαφής για την διόρθωση της πρεσβυωπίας. Επίσης, οι έγχρωμοι φακοί επαφής αντικαθιστούν το φυσικό χρώμα της ίριδας του ματιού και χρησιμοποιούνται για αισθητικούς λόγους. Η τεχνολογία των έγχρωμων φακών έχει εξελιχθεί σε βαθμό πολύ ικανοποιητικό ώστε να έχουμε καλό αισθητικό αποτέλεσμα σε μια πολύ μεγάλη ποικιλία χρωμάτων.
Οι φακοί επαφής είναι πολύ χρήσιμοι γιατί έχουν ένα ευρύτερο πεδίο όρασης, είναι ιδανικοί για την διόρθωση της ανισομετρωπίας (μεγάλη διαφορά μεταξύ των δύο ματιών), δεν προκαλούν πρισματική εκτροπή των αντικειμένων όπως τα γυαλιά στις μεγάλες ανωμαλίες, είναι αισθητικά ανώτεροι και μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα σπορ, αποφεύγοντας τα προβλήματα από τις καιρικές συνθήκες (βροχή-ομίχλη) ενώ χρησιμεύουν και για θεραπευτικούς σκοπούς.
Έχουν όμως και μειονεκτήματα. Απαιτείται η δυνατότητα χειρισμού για να μπουν και να βγουν με προσοχή. Είναι απαραίτητη η αποστείρωση. Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι περιορισμένος ο χρόνος εφαρμογής. Μπορεί να χαθούν, ενώ φθείρονται με το χρόνο και τη χρήση. Απαιτείται κάποια οικονομική δαπάνη για την συντήρηση τους.
Διακρίνουμε πολλών ειδών φακών επαφής με σκοπό να καλύψουμε κάθε περίπτωση. Οι δύο μεγάλες κατηγορίες που διακρίνουμε του φακούς επαφής είναι οι μαλακοί και οι σκληροί. Οι πρώτοι χρησιμοποιούνται πολύ συχνότερα και είναι πιο εύκολο να τους ανεχτεί κανείς, ενώ οι δεύτεροι χρησιμοποιούνται όλο και λιγότερο, είναι πιο ενοχλητικοί τον πρώτο καιρό αλλά είναι πολύ καλύτεροι για να διορθώσουν υψηλούς αστιγματισμούς και παθολογικές καταστάσεις όπως ο κερατόκωνος. Οι μαλακοί φακοί μπορούν να είναι χρόνιοι δηλ. χρησιμοποιούνται για ένα χρονικό διάστημα 1-1,5 έτη πριν αλλαχθούνε ή συχνής αντικατάστασης όπως ημερίσιοι, μηνιαίοι ή τριμηνιαίοι.
Δεν είναι όλοι οι ασθενείς κατάλληλοι για τους φακούς επαφής. Αντενδείξεις είναι οι φλεγμονές των ματιών και των βλεφάρων (επιπεφυκίτιδες και βλεφαρίτιδες κυριώς χρόνιας μορφής), οι αλλεργίες, ο διαβήτης, ανατομικές ανωμαλίες των βλεφάρων. Επίσης, πολλά άτομα δεν τους ανέχονται εύκολα στα μάτια τους ή αδυνατούν να τηρήσουν κανόνες φροντίδας τους. Αλλη μεγάλη αντένδειξη είναι η ξηροφθαλμία, ενώ η λήψη μερικών φαρμάκων (αντισυλληπτικά, αντισταμινικά, κ.α.) που προκαλούν ξηροφθαλμία, αποτελούν με την σειρά τους αντένδειξη. Επίσης, περιβάλλοντα στα οποία κινούμαστε με πολύ σκόνη ή καπνό, σε υψόμετρο λόγω χαμηλής περιεκτικότητας σε οξυγόνο καθώς και σε κλιματιζόμενα και ξηρά περιβάλλοντα καλό είναι να αποφεύγονται οι φακοί γιατί μπορεί να δημιουργηθούν προβλήματα στα μάτια μας.
Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι, η χορήγηση των φακών επαφής είναι μια καθαρά ιατρική πράξη. Ο οφθαλμίατρος είναι ο ειδικός γιατρός που θα πρέπει να συμβουλευθείτε για την χρήση τους και που θα διαγνώσει παθολογίες των ματιών που αποτελούν αντένδειξη. Μην επιχειρήσετε να βάλετε μόνοι σας φακούς επαφής, χωρίς ιατρική συμβουλή και συνταγή διότι μπορεί να αποβούν πολύ επικίνδυνοι για τα μάτια σας και την όρασή σας!
ΓΕΝΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΕΣ ΦΑΚΩΝ ΕΠΑΦΗΣ
ΛΑΘΗ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ
- Οι φακοί δεν πρέπει να έρχονται ποτέ σε επαφή με άγριες επιφάνειες διότι μπορεί να καταστραφούν. Εάν ο φακός πέσει στο πάτωμα, για να τον μαζέψεται θα πρέπει πρώτα να υγράνεται το δάχτυλό σας και στην συνέχεια να τον πιάσετε μαλακά με προσοχή.
- Αποφεύγεται να εκτίθετε τους φακούς κοντά σε θερμότητα ( π.χ. ντουλαπάκι αυτοκινήτου, καλοριφέρ) διότι μπορεί να παραμορφωθούν.
- Αποφεύγεται οποιαδήποτε κατάσταση που μπορεί να ασκήσει δυνατή πίεση στο φακό διότι μπορεί να παραμορφωθεί ή να σπάσει.
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΤE: Η ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ
- Οι φακοί επαφής θα πρέπει να είναι τέλεια καθαρισμένοι πριν την εφαρμογή τους.
- Χειριστείτε τους φακούς σας μόνο με καθαρά χέρια.
- Για να υγράνεται τους φακούς σας μην χρησιμοποιείτε τον νιπτήρα ( υπάρχει κίνδυνος να χαθεί αν σας πέσει από τα χέρια). Προτιμήστε ένα κοινό μπωλ.
- Οι φακοί δεν πρέπει ποτέ να έρχονται σε επαφή με υγρά διαφορετικά από αυτά που έδωσε ο γιατρός σας.
ΠΟΤΕ ΝΑ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΕΣΤΕ ΤΟΝ ΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟ ΣΑΣ
- Απευθυνθείτε στον γιατρό σας όταν παρουσιαστεί κοκκίνισμα ή έκκριση στο μάτι σας. Αποφεύγετε στην περίπτωση αυτή την εφαρμογή των φακών σας.
- Αφαιρέστε αμέσως τους φακούς σας στην περίπτωση που έχετε αίσθηση ξένου σώματος, θαμπή όραση, τσούξιμο, πόνο κ.τ.λ.π. Συμβουλευθείτε τον γιατρό σας.
- Μην χρησιμοποιείτε τους φακούς σας παρουσία τοξικών ατμών.
- Εάν κάποιο ξένο σώμα εισέρθει στον φακό σας, αφαιρέστε τον αμέσως, και εφαρμόστε τον πάλι μόνο αφού τον έχετε ξεπλύνει πολύ καλά με φυσιολογικό ορό. Αν το σύμπτωμα παραμένει συμβουλευθείτε τον γιατρό σας.
- Κατά την πρώτη περίοδο χρήσης των φακών σας μπορεί να έχετε αισθήσεις όπως έντονο δάκρισμα, αίσθηση ξένου σώματος, κίνηση του φακού, διαφορετική αίσθηση μεταξύ των δύο ματιών. Μην ανησυχείτε, οι ενοχλήσεις αυτές μειώνονται με τον χρόνο. Στην περίπτωση όμως που παρατείνονται συμβουλευθείτε τον οφθαλμίατρό σας.
- Καλό είναι να κάνετε έλεγχο της οράσεως, των ματιών και των φακών σας κάθε 6 μήνες ανεξάρτητα αν έχετε ή όχι προβλήματα.
ΠΟΤΕ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΦΑΚΟΥΣ ΣΑΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΟΧΙ
- Εφαρμόστε τους φακούς στο σχολείο, στην δουλειά σας ( εκτός και αν η δουλειά σας έχει να κάνει με σκόνη, καπνούς κ.τ.λ. οπότε αντενδείκνυται η χρήση τους), στην βραδινή έξοδο, στα σπορ και σε όποια άλλη δραστηριότητα νομίζετε.
- Καλό είναι στο σπίτι να μην φοράτε τους φακούς σας δίνοντας την ευκαιρία στα μάτια σας να ξεκουραστούν και να οξυγονωθούν καλύτερα. Να έχετε πάντοτε ένα ζευγάρι γυαλιά της ίδιας διορθώσεως με τους φακούς σας.
- Μην κοιμάστε ποτέ με τους φακούς σας!
- Η ανέχεια των φακών σας εξαρτάται και από την υγεία σας. Στην περίπτωση που υποφέρετε από κρύωμα, συνάχι, γρίπη, έχετε περίοδο ή παίρνετε φάρμακα καλό είναι να αποφεύγεται την χρήση των φακών σας. Συμβουλευθείτε τον γιατρό σας.
- Ξεκινήστε σταδιακά την χρήση των φακών σας κατά την πρώτη περίοδο. Την πρώτη μέρα εφαρμόστε τους για μία ώρα, την δεύτερη για δύο ώρες, την τρίτη για τέσσερις ώρες, την τέταρτη το ίδιο και στην συνέχεια αυξάνετε σταδιακά τον χρόνο χρήσεως τους μέχρι την πρώτη εβδομάδα μετά την οποία μπορείτε να τους χρησιμοποιείτε κανονικά. Η περίοδος αυτή είναι πολύ σημαντική ώστε να αποφευγθεί δυσανεξία στους φακούς καθώς επίσης και για να δώσετε την ευκαιρία στα μάτια σας και στον εγκέφαλό σας να συνηθίσουν στα καινούρια οπτικά ερεθίσματα.
- Εφαρμόστε τους φακούς σας πριν κάνετε χρήση του μακιγιάζ στα μάτια σας.
- Στην παραλία κατά τη διάρκεια του μπάνιου καλό είναι να μην φοράτε τους φακούς σας. Προσοχή στον δυνατό άνεμο και την άμμο. Αν θέλετε μπορείτε να τους φοράτε με προσοχή αποφεύγοντας τις βουτιές με ανοιχτά τα μάτια διότι μπορεί να τους χάσετε.
- Αποφεύγετε την χρήση φακών στις πισίνες, ποτάμια, λίμνες. Είναι περιβάλλοντα με πολύ ιδιάιτερα μικρόβια που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές κερατίτιδες σε επαφή με τους φακούς.